Arxentina

Eu nunca estiven na Arxentina. Os meus pais tampouco. Nin os meus avós. O meu bisavó Andrés, si. Anos de fogoneiro nun barco de vapor no Río da Plata. Eu non o coñecín, morreu nos anos 50, pero é coma se o coñecera, coma se as historias que lle contaba á miña nai de nena mas contara a min. Andrés, pequeno e miúdo, longos bigotes roxos e ollos azuis, coma a miña avoa que lle herdou tantas cousas.
El sempre quixo ir para a Arxentina, a terra da abundancia, do trigo, da carne. "É unha terra tan boa que dá tres colleitas ao ano". Tiña un curmán no Chaco, moi ben situado, cada vez que o ía visitar mataba un carneiro. Animábao moito para que se establecera alí: "Vente, Andrés, vente, ben ves que esto é rico, aquí progresas sen dificultades". Pero Josefa non se lle quixo mover da súa terra e ningún dos seus fabulosos relatos a fixo cambiar de opinión. A súa imaxinación debía ter límites, mais a da miña nai nena non. "No Chaco, cando hai tronada, parece que se xunta o ceo coa terra", seique contaba, e ela víao perfectamente. A min contoumo a miña nai e eu créollo.
O meu bisavó trouxo unhas poucas marabillas da Arxentina: unha pitilleira de corno cunha ave do paraíso en relevo, que se gardaba nun caixón do chineiro; un lindo vestidiño de encaixe para a miña avoa pequeniña, xa moi amarelento, na hucha; e, sobre todo, dúas estampas que fixo enmarcar para colgar nas paredes da sala de arriba e que se paraba a mirar embelesado todas as noites antes de se deitar.