Número total de visualizações de páginas

segunda-feira, junho 29, 2009

Alguén, ao final, sabe onde se meteu Karl?


Non sei se serei eu a persoa máis adecuada para firmar unha crítica obxectiva da representación de Onde andas Karl? que ofreceu a Escola de Teatro de Narón o pasado xoves. Non o son porque dalgún xeito estou xa implicada afectivamente co texto, co autor e coa compañía que a puxo en escena desde que accedín a ver o primeiro pase convidada por Rubén Ruibal. Mais tamén sei que todo isto non é sequera dabondo para contrarrestar a miña corrosiva tendencia crítica, así que desculpen todos os que se poidan sentir agraviados que aí vou.

Non vou ser a única que o diga, pero se cadra si a primeira, posto que xa tiven o privilexio de ler a versión inédita de Onde andas Karl?: é un texto extraordinario que nos fai pensar na historia das ideas dos dous últimos séculos, na morte, na vida, no amor e no sexo, nas conquistas e conflitos sociais e psíquicos, que nos fai rir cuns diálogos cargados de ironías e dobres sentidos. Os caracteres creados por Rubén Ruibal, malia o disparatados que nos poidan parecer, non están moi loxe de nós, coas súas grandezas e as súas miserias devoradas pola fauna cadavérica, que, por certo, serve para alimentar os mortos animados nun perfecto proceso de reciclaxe.

A posta en escena é moi simple. Todo xira arredor da cruz dunha tumba, cousa lóxica posto que a acción localízase nun cemiterio, e no fondo do escenario vanse proxectando imaxes relacionadas con este lugar, nomeadamente unha gran cara de Karl Marx, antigo habitante do cemiterio, que decidiu marchar sen moitas explicacións deixando na máis completa desorientación á súa compañía de circo, o Tristérrimo Circo do Cemiterio de Highgate, no máis alá. Os efectos sonoros tamén están reducidos á mínima expresión e son os mesmos actores e actrices os encargados de interpretar as cancións do seu show sen acompañamento ningún, o cal non deixa de ter o seu mérito.

En canto á interpretación é en xeral notable. Se cadra a locución vai rápido demais nalgúns tramos e, se cadra tamén, hai unha excesiva rixidez na postura dos actores e actrices que pode obstaculizar a consecución de interpretacións máis matizadas, pero o máis atinado será pensar que se buscou adrede un certo expresionismo interpretativo que non lle cae mal a unha obra coma esta, raiana co esperpento.

O público, que parecía pouco nun impresionante teatro de máis de novecentas prazas como é o Pazo da Cultura de Narón, acolleu entusiasmado a estrea e tanto os actores, coma o director , coma o perpetrador do texto foron aplaudidos calorosamente ao final da representación.

Prometino e aquí está. Admítense suxerencias e matizacións a esta opinión imperfecta.

sábado, junho 27, 2009

Escondite

–Pecha os ollos. Xogamos.
–Está?
–Xa!

Onde estará?, onde est...? Claro!
Pero é redondo. Un paso, dous... síntoo aí, asexando. Escóitame e móvese en dirección contraria. Podemos estar dando voltas toda a tarde.
Cambio de táctica. Aceleración. Factor sorpresa e cambio de dirección. El tamén. Máis cambios, máis rápido. El tamén. Paro. El tamén. A modiño, a modiño... Rápido e aí o está!

quinta-feira, junho 25, 2009

Imos de estrea


Aquí temos aos alumnos e alumnas de 3º da Escola de Teatro de Narón co seu director, José Luís Prieto e o autor de Onde andas Karl?, Rubén Ruibal. Hoxe, ás 8:30, é a estrea no Pazo da Cultura de Narón e destas horas xa non lles quedarán uñas que roer.
Tiven a honra de coñecelos no primeiro pase que fixeron cando aínda faltaban tres semanas para a estrea. Xa daquela sorprendía a forza que transmitían naquel escenario nu. Hoxe está xa todo a punto para un espectáculo perfecto.
Ánimo rapaces!

Déixo aquí unha ligazón para a entrevista que fixemos nos estudos de Radiofusión en Fene.

quarta-feira, junho 24, 2009

terça-feira, junho 23, 2009

Analises minuciosas

A area, a terra, a auga... ¿a herba? materiais continuos formando océanos onde perder as mans, facer furados e levantalas de repente sentíndoos escorregar entre os dedos. Un trebo, tres, catro follas, millá, herba abelleira, fiúncho, bichos que voan, que reptan, que pican, que escapan, colorido maxestuoso, verde brillante, laranxa, raiados, apinchalrados.
Cantas patas? Líquidos amarelos noxentos. Uns montados nos outros, voando sen perderen o equilibrio! Aqueles carrexan para o furado; é imposible desorientalos. Palla longa para inspeccionar quen vive nos furados, pis para afogalos, torturas crudelísimas para experimentar no corpo dos outros... as miñocas seguen a moverse en dous pedazos, as caricolas fan mil globiños de babas cando se lles escacha a casiña. Outra vez dacabalo? Pois a separalos, e de paso capalos para que non volvan e quitarlles as ás. Si, as ás tamén, a ver que fan.
Que feos así! Nin se recoñecen. Xa non poden voar nin aguantarse enriba doutros para que os leven. Non poden agarrar: están capados. Foi un xogo feo. Os bichos total... que mal facían? Agora non poden nada. Mellor era esmagalos e acabar dunha vez. Facer un furado e enterralos. Por riba unha tumba bonita, con cruz e flores adornado, para que todos saiban que está aí e non os pise ninguén.

domingo, junho 21, 2009

Espazo íntimo

Un día mamá anunciounos que lle iamos regalar unha cámara de fotos a papá, pero que non podiamos dicir nada. Cando chegou o día, fómolo espertar os dous co regalo: parecía un neno na mañá de reis. Despois dunha infancia tan estreita en todo, mesmo no pan –como sempre recoñeceu para advertirnos que a fame existe e non hai cousa máis terríbel– por fin tiña nas mans o xoguete desexado.

En branco e negro ou en color, toda a nosa infancia está rexistrada desde 1970 por aquela cámara Halina Paulette. Hai moitas fotos de festas, viaxes, reunións familiares e roupa de domingo... mais tamén de días normais, dos que se perden no calendario e non paga a pena recordar. Estas son, para min, as mellores, precisamente porque nelas recoñezo todo o que deixou pegada en min: as tardes interminábeis de xogos na aira, os lugares para esconderse, os seres familiares na roupa de cote cos xestos atrapados sen posibilidade de disimulo, e os animais da casa: o can, os gatos, as galiñas, as vacas... E non é que o meu pai fose un artista de especial sensibilidade, senón que ás veces tiña que acabar o carrete para levar a revelar as fotos realmente importantes.

segunda-feira, junho 15, 2009

Encrucilladas

Foto de Xebe d´Afrei

Ghizlane Harkaoui Baati, alumna de 2º de tradución na UVIGO, galega nacida en Beni Mellal, en Marrocos, ó pé do Atlas, de pais de alá, escribiu, a xeito de comentario ao poema de Xebe d´Afrei "Sobrevivir ao aceiro" publicado hai uns días neste blog, este impresionante poema. Trátase dunha profunda reflexión dunha persoa que vive a contradición cultural, como nós a vivimos, como tantos seres humanos a viven neste mundo convulso que nos arrinca da nosa terra, aínda permanecendo nela, e nos cospe en calquera praia. A cultura como identidade íntima e colectiva e como construción diaria imprescindible para a supervivencia. Grazas, Ghizlane. Nós tamén queremos compartir e legar a nosa cultura aos que non a herdaron e mesmo aos que queren desherdarse.


Desafío da contradición, beleza do extraordinario
vida non autorizada

Folgos de morte,
desafiuzamento case seguro
Esperanzas de reimplantación
ou de vida protexida

Insólita combinación:
non quero nin queimada nin té,
tampouco zocos nin babuchas,
nin pandeiretas nin laúdes

eu quero legar o que non herdei
inshallah, inshallah


Ghizlane Harkaoui Baati

domingo, junho 14, 2009

Clasificacións


–Hoxe en Educación Física estivemos bailando.
–Ah, si? É moi divertido!
–Buah! É un rollo.
–Ao, principio, mentres non lle colles o truco, despois xa verás como che gusta, coma case todo na vida. E con quen bailaches?
–Primeiro bailei con L. e bueno, polo menos non me pisou.
–Non está mal.
–Despois bailei con C.
–E que tal C.?
–Que plasta!, Non ía contando os pasos? Uno-dos-uno-dos... é así con todo ata para bailar!
–Xa será menos, tomáchela co pobre rapaz.
–Despois con M....Que pasada!
–Baila ben?
–Baila coma unha buxaina, vai a todas as festas en dez quilómetros á redonda. Un profesional.
–Así dá gusto.
–E tamén con N. , que risas!
–E logo?
-Pregúntolle, "ti sabes bailar?" e dime "só darlle á cabeza", éche moi heavy metalero. Non dábamos pé con bóla... que desastre!

terça-feira, junho 09, 2009

Onde andas, Karl?


Onte o meu chófer Fermín –que rapaz este, non se lle escapa unha!– levoume a ver unha primicia: o pase dunha obra de teatro de Rubén Ruibal feita para a Escola de Teatro de Narón.
Foi moi emocionante... sen apenas elementos do decorado, sen luces, sen son, sen vestiario, os actores contaban só cos seus corpos para contarnos a historia.

–Que che pareceu? –os ollos de todos pendentes de min; era a única que estaba na sala que non tivera ningún tipo de contacto previo nin co texto, nin cos actores nin co proceso de montaxe, unha especie de espectadora ideal.

–Pois... veredes, eu entendín a historia deste xeito (...) e funme decatando disto naquela escena en que ti... e logo xa vin claro que..., porque ao final é evidente que...

Pero había cousas que non estaban tan claras...
–Iso non estaba marcado– dicía alguén
Daquela eu interpretara certas cousas á marxe da vontade do autor, do director e dos actores. Teriamos para falar meses de todo isto!

Logo houbo máis conversa.

–Dispara!– díxolle o director ao autor cando saïamos pola porta do local de ensaio, mentres os actores quedaban desfacendose das máscaras e reconstruíndose.

Claro!

A historia na cabeza do autor mentres escribe, logo na cabeza do director, que ten que intentar transmitila o mellor que sabe aos actores, poñelos de acordo para remar todos na mesma dirección e, finalmente, que estes a fagan posíbel, críbel, emocionábel... sen esquecer os efectos escenográficos.
-Espectáculo nu ata a derradeira semana! só así saberei que non falta nada imprescindíbel– asegura o director –logo todo o que se engada multiplicará o efecto do que xa temos.

E, por último o que imos ver nós, fascinados espectadores, facéndo nosa a historia imaxinada por Rubén.

Despídete da historia, Rubén, xa falta pouco para a estrea!

domingo, junho 07, 2009

Canción a dúas voces

Non cantabamos a mesma canción, pero atopámonos na mesma partitura. Logo dun momento de confusión, no que cada un de nós fixo o posíbel porque prevalecese a súa versión apagando a outra, logo de enfuciñar e teimar firmemente... relaxámonos, mirámonos, cantamos e danzamos aquel novo e difícil son a dous.



Vídeo de Xebe d´Afrei
Fin.

sábado, junho 06, 2009

Peíños


Estaba chorando arrimado a unha parede, escondendo a cara da miña mirada.
–Que che pasa?–pregunteille cando conseguín abrazalo.
–E que...– e agora miroume cos ollos acugulados de bágoas– acabo de medirme e dimunuín.
-Que dis? Iso é imposíbel!
-Non é imposíbel; é certo! Mido cinco milímetros menos ca hai un mes!

sexta-feira, junho 05, 2009

Esgallarse moito


É un castiñeiro moi vello. Primeiro empezou sendo unha vara delgadiña que abaneaba co vento. Á seguinte primavera xa se esgallara por primeira vez e, á seguinte, outra. Cada novo gromo foise facendo forte e medrando e esgallándose á súa vez, con esforzo, con dor, se cadra, e unha vocación firme de medrar en todas as direccións formando unha maxestuosa ramallada.
É a vida. A vida en forma de castiñeiro.

quarta-feira, junho 03, 2009

Carta de amor


Podo sacar fotos mentres conduces, pero non as fotos que a ti che gustarían. Cando entenderás isto? Os meus ollos non son os teus ollos. A miña imaxinación fabrica diferentes quimeras. E o coche en movemento, a toda velocidade, fai o resto.
Velaí as fotos: as xestas son un manchón amarelo enriba dos cómaros acoitelados, o prado que ti querías é un polígono industrial, por baixo da ponte non pasaba, nese momento, un camión cargado de porcos. Todo ao revés, xa cho advertín.
Para outra vez, si, se cadra hai máis sorte e conduzo eu o coche. Calada e concentrada, a estrada volta para min. Ti sacas as fotos. Adiantarei só cando mo indiques; o resto do tempo polo carril da dereita, a cen, ao que ti queiras, ao que as xestas necesiten para non esborranchar.
Meu amor.

terça-feira, junho 02, 2009

Mala conciencia


Para min é un misterio que os cans se sometan aos amos. Ben sei que ten a súa explicación científica: son animais gregarios e establecen vínculos afectivos con quen lles proporciona alimento. Pero hai máis... ás veces semella que o seu interior é máis complicado e cando se enfrontan ao amo , despois de facer unha falcatruada, mesmo xuraría que teñen mala conciencia. Xa sei que non pode ser; Hegel non escribiu sobre a conciencia desventurada pensando nos cans...
Seguen a ter os seus instintos revolucionándoos –a caza, o sexo, o asexo– pero xa totalmente condicionados á vontade do amo e, por esta razón, producíndolles sensacións opostas de pracer e de dor. Non os poden evitar, pero teñen que evitalos.
O can que tiñamos de nena salvávame cando facía que afogaba no río, cazáballe os pitos á veciña e víñallos traer amodiño ao regazo da miña bisavoa, medio mortos xa. Iso si, cando tocaba de ir ás mozas desaparecía dous días e volvía sen arrepentimento ningún, cansado e satisfeito.