Non vos vaiades, que aínda hai máis

Foto SW

 Agora subimos os impostos un pouquiño, conxelamos de aquí, quitamos de alá. Ídevos despedindo disto e do outro. Siiiii, podedes patalear e xurar en arameo, iso sempre. Total, para o caso que vos imos facer!

Sorayaaaa, queda algunha empresa pública que vender? Ah, claro os hospitais, case me esquece, pois veña, mans á obra. Pero o importante é que vaiades entendendo que isto é o principio, non do principio, non, ca!; o principio do final.

Perdón... comooo? Si, as bodegas tamén hai que poñelas á venta, non sei xa para que preguntades.

Unha cova no profundo bosco

Iseo
Tristán?
A selva: ti non mereces isto. Esmorece a túa luz na profundidade do bosco. As asperezas montesías esgadañan a túa pel.
Xa case non sinto a música na miña cabeza; sempre teño fame.
Pensei que si, pero non podemos escapar, foi un erro desafiar a Lei.
Onte berraches moito comigo.
É preferíbel a morte a esta vida selvaxe.
Vasme matar?
Non, voute volver á vida, á corte, ao meu tío.
Á música, Tristán.
Dentro de pouco as cicatrices desaparecerán, como desaparecen os rastros dos avións no ceo.
Avións. Cando vas cazar conto os avións e non me sinto perdida no tempo.
Vístete, Iseo. Pediremos perdón e a vida volverá ter un xeito.
No verxel do pazo nunca fora consciente de cantos pasan; a música tocaba a todas horas e non sentía os avións.

L´amour fou

O amor fai a quen o padece tolo, mentirán, temerario. O amor é unha paixón violenta que nos altera a personalidade e nos volve cegos e ruíns. Vede a Tristán e Isolda como manipulan a quen os rodea para que non vexan o que é evidente, como sacrifican a quen lles é fiel e lles demostra unha e outra vez o seu amor con tal de procurarse a si mesmos o gozo supremo. Brangen, Iseo das Brancas Mans, o propio rei Marco, de quen teñen a ousadía de rirse perante a corte enteira, non son máis que pezas que os amantes van movendo segundo os seus intereses.

E nós somos os espectadores marabillados que participamos da súa embriaguez cando lemos a fascinante historia dos seus amores. Arrastrados pola súa forza non temos máis remedio que aplaudir as argucias de Iseo cando obriga á virxe Brangén a ocupar o seu posto no leito do seu esposo, ou cando xura que non abriu as pernas para ningún máis ca para o rei Marco e para o leproso –Tristán disfrazado– que a transportou dacabalo para sortear a lameira da Branca Landa. Non nos queda outra que deleitarnos coa cara dura de Tristán cando volve á corte do seu tío facéndose pasar por tolo e lle pide á raíña –Ei, rei Marco, déixame a Iseo, que ti xa a gozache bastante!– ou cando finxe unha terríbel ferida para non consumar o seu matrimonio coa rula tenra que é Iseo das Brancas Mans agardando na cámara polo esposo.

Como é posíbel que aceptemos como traidores e mentirosos aos cortesáns que advirten ao rei da burla ao que é sometido? Como que aceptemos que os amantes non teñen responsabilidade ningunha nas falsidades, mortes e enganos que van tecendo a canda os abrazos, bicos e doces coloquios, mesmo despois de que admitan que o efecto do filtro amoroso cesara? Quen é o que está cego?

Pois é posíbel porque a súa audacia, beleza, e impulso vital merecen a nosa admiración. Que viva o amor, aínda que estea tolo!

Rajoy non é bilingüe; é zarabeto

Leo en Público unha noticia moi elucidativa sobre o interese e dominio dos candidatos dos dous partidos mastodónticos coas linguas (co español e coas outras). Unha información que parece marxinal á hora de elixir un presidenciable, pero que, no fondo, vai moito máis alá e dinos quen é quen.

Rubalcaba aprendeu o español cando era un tenro mamote e, froito da súa excelente educación e da súa curiosidade natural, aprendeu tamén o francés e o inglés, que debulla sen problema nas catro competencias básicas. Se o electorado lle dá a oprtunidade, non dubido de que o seu "alemán de turista" se convertirá axiña en "alemán diplomático". A Rajoy non lle deu tempo a rachar o plastiquiño do Follow me: despois dunha educación rancia e de aprobar as famosas oposicións de Rexistrador da propiedade (e isto foi pouco despois de estrear os seus primeiros pantalóns longos) debeu quedar aqueloutrado para calquera outra aventura intelectual. Deste xeito, a partir dos 23 anos, Rajoy convertiuse nun señor español que coidaba que o único que necesitaba para defenderse magnificamente na vida era o español. A súa aburrida biografía demostra que non sentiu ningunha curiosidade polo que puidese haber fóra da cuadrícula na que tan prematuramente se encasillou. Ningunha, nin sequera pola lingua que bulía ao seu arredor –nas rúas, mercados, peiraos, nas corredoiras e bares– nos anos en que, sendo presidente da Deputación de Pontevedra, ía levar a boa nova do teléfono público e a luz eléutrica ás aldeas miserábeis. Nunca se lle escoitou unha frase en galego mentres exerceu cargos públicos en Galicia, o cal xa é difícil. Eu mesma escoiteille unha vez un par delas a Francisco Vázquez nunha entrevista, para demostrar que saber, sabía, pero que non o consideraba procedente a non ser cando falaba cos paisanos dos arredores do seu chalé. Rajoy nin iso, polo tanto, e mentres non se demostre o contrario, podemos deducir que non sabe falar galego.

Eu quero crer que non é por ningunha deficiencia innata, que seguramente sufriría un trauma de pequeno, que lle darían na boca cando se lle escapaba algunha palabra en galego aprendida da criada ou dos nenos maleducados da rúa, ou así. Iso era moi frecuente, todos o sabemos. O galego, en Galicia, en certos ambientes, soaba tan rotundo como unha blasfemia. Os traumas son difíciles de superar, crean unha barreira de formigón entre o Eu e o mundo. Por iso teño as miñas serias dúbidas de que, malia o profesor a domicilio e as clases thre times a week, poida algun día falar outra lingua que non sexa aquela na que se atrincherou.

O sagrado

Cabaliño do demo, cabaliños do demo en plural, é un insecto que vive nos ríos e nas fontes, de corpo esvelto, cores brillantes e fermosas ás irisiadas.
Tamén se lles chama a eses mosquitos grandes que non pican.
Tamén?
Tamén, si.
Non o sabía.
Si, a miña nai non me deixa matalos.
Por que?
Non sei, cando lle pregunto sempre me contesta: "porque son cabaliños do demo", e eu, "pois se son do demo... mellor matalos, ou?", e entón ela respóndeme que precisamente por iso non se deben matar.

Polo pan baila o can, señor Caneiro

Caneiro, o intelectual do novo réxime feijoniano, acudiu o domingo á rica paremioloxía castelá– "El refranero acostumbra a ser sabio"– como punto de partida dunha peza que debería quedar na historia do xornalismo como epítome do pseudoxénero da adulación: una cosa es predicar, y otra, dar trigo. Xa que morrer non morreu, logo o texto non cabe interpretalo como unha elexía, as evidentes hipérboles con que o autor sobrecarga o carro argumentativo das virtudes de Feijoo teñen outra finalidade que resumiremos acudindo á sabia paremioloxía galega: polo pan baila o can.

Segundo Caneiro, Feijoo I o austero puxo a luz e os taquígrafos no caos, adiantouse ao seu tempo, expulsou deste noso paraíso de boa gobernanza "las voces del derroche y el dispendio"; racionalizou o gasto farmacéutico (o do peche de servizos sanitarios ímolo obviar, pero tamén aforrou moito); pelexou "contra propios y ajenos, contra leyes improcedentes, cambios de palabra, giros y requiebros. Y gracias a todo ello, a día de hoy aún no hemos perdido el vocablo Galicia del banco donde los gallegos depositamos casi la mitad de nuestro ahorro", é dicir, case lle rompen as pernas para conseguir que Novacaixagalicia Bank teña este bonito e enxebre nome, que é o único que lle queda de galego (imos obviar, tamén, que a pobre xente que tiña algúns aforriños en inversións en Caixa Galicia perderon os cartos que inocentemente puxeron ao alcance deses abutres carroñeiros). Moi ben, mellor que sobre ca non que falte porque cando está seca a garganta, nin cría nin canta.

E aínda así, escandalízase Caneiro, aínda que non lle cabe na cabeza a ninguén que se puidese facer nada mellor nin máis ao caso..."no falta quien lo critique ominosamente". Verdadeiramente, nunca se viu outra, merecerían esas linguas vilipendiadioras unhas boas vareadas.

Enfín, debe ser moi estimulante para Feijoo ter quen lle levante o lacón (ou a paletilla) nos días duros de restos calcinados de todas e cada unha das promesas feitas no contrato e eu diría que, a quen tal empeño pon no labor, habería que premialo con algunha prebenda á súa altura, se cadra a mesma Consellería de Cultura. Estamos tan faltos de mentes tan preclaras e tan capaces de facer un discurso con algunha pretensión... de facer Historia!

Sentenza: como come a besta, dío a bosta, ou, en puritito castellano: como come el mulo, así caga el culo.

O home que desposou Galicia

Velaí o está, Alberto Núñez Feijóo, nun dos momentos máis solemnes da súa vida: ofrecendo un contrato matrimonial a Galicia: "Por ti achaiarei montes, cruzarei mares procelosos, aforrarei... E o teu creto arround the world non terá límites coa miña Visa ouro plus ultra, ouh miña amada lamacenta e prostrada! Miña señora, vítima dunha sangría de Audis inconmensurábel".

O pobo admirou a disposición do pretendente: boa percha, un rapaz formal. A nai dubidaba, as nais son sabias, como todo o mundo sabe:

 –Yo quería que se casara y me diera nietos... y va el y se le mete en la cabeza casarse con Galicia... y Galicia non me va a dar nietos, eso bien lo sé yo!

Feijóo erre que erre:

–Ouh, Galicia!

E Galicia aceptouno como esposo. Fíxose reconto dos votos e viuse que non ía haber lixo por iso, que por iso precisamente, puntualizou el, mesmo podía facer o que lle saíse dos fuciños. Fíxose reconto do dote que achegaba a noiva e comprobouse que era menos do agardado, pois fixéranse moitas obras de caridade e botárase a casa pola ventá por certos achegados dados ao luxo. Pero, ben mirado, aínda quedaba o mar e o vento, a terra e a auga dos ríos e fontes, bos solares edificábeis e... uns aforriños.

A familia e a chusma en xeral estaba orgullosa. Era, non guapo, pero planchón, parecía listo e cheo de ambicións. A prensa da corte sinalábao coma un novo príncipe. Nisto empezou a dar discursos e aí perdeu moito misterio e moito encanto: era un marido pouco cultivado e tosco, aínda que moi cheo de razón.

Case tres anos despois Galicia non empreñou, pero o seu rico dote está nas últimas: aforrouse nas caridades, si, pero dilapidouse en regalos e mercedes ofrecidos gratis et amore a catro impresentábeis enchedoiros, así rebenten todos!

Velaí o tedes: Alberto Núñez Feijóo, o home que despoxou Galicia.

Dúbidas razoadas

Foto SW

Desde que descubrín que a tecnoloxía blogger me permitía saber cantas persoas visitaban o blog, cales eran as entradas máis populares e de onde viñan os visitantes non deixei de ter momentos de acuciante dúbida metafísica: quen son eu? Como me proxecto por medio do blog? Como chegan, os que chegan, aquí e que raio veñen buscando de, poñamos por caso, Korea?

Grazas á observación das estatísticas decátome de que teño un grupo de visitantes moi fieis que comparten afinidades blogueiras comigo. Representan o fluxo máis constante das visitas e, seguramente, como fago eu, son persoas que dan unha volta cando poden polo seu roteiro de blogs preferidos. Logo están os que chegan de casualidade buscando información por calquera asunto tratado máis ou menos directamente nas entradas e que veñen vía Google. Estes últimos, ás veces volven e deixan un ronsel que vai facendo a arañeira máis grande.

Pero logo están estas visitas que proceden de páxinas dos asuntos máis estravagantes, desde páxinas frikis a alugueres de fincas en algún lugar dos EEUU ou páxinas de contactos con belas rapazas ucraínas. Que ten que ver a miña Nubosidade con isto? Nada? Por que os post máis visitados desta semana son un que se titula "Chica de calendario" e "Mulleres de beizos pintados" escritos hai case sete anos? Acabará este cruce de información arrastrándome á zona B da bloguería? Debería cortarme máis á hora de elixir os títulos e as fotos?

A forza da marea pública e anónima dá medo.

DQS

As impoñentes vacas frisonas dos meus avós tiñan nomes pretensiosos nos que, dalgún xeito, se deixaba claro tanto a categoría do animal seleccionado e garantizado pola granxa provincial como o orgullo de quen as posuía. Excelentes criadoras e leiteiras eran con respecto ás vacas autóctonas, tan boas labregas como pouco leiteiras e sen pai nin nai dignos de mención, unha sorte de aristocracia de ubres rebosantes como carteiras repletas de billetes de banco ou, mellor, tarxetas de crédito. As Duquesas brancas e negras do meu avó, varias xeracións, parían ben e daban ríos de leite, non chegaron a facer duque ao dono, pero grazas a elas a súa pequena explotación coñeceu anos de espléndido optimismo. Tiñan, iso si, con respecto ás suízas pardas ou ás do país un punto toleirón que nos desconcertaba a todos: rebrincaban cando as sacábamos a pacer, algunhas negábanse a lamber os puchos acabados de nacer e tanto a mirada desorbitada como os movementos da cabeza fungando e resoplando obrigaban a quitárlles de diante a cría antes que a matasen. Non, as Duquesas non eran coma as Pardas, nin as Gallardas ou Roxas, nas que te podías apoiar para que fincasen por ti costa arriba, as Duquesas esquifosas impoñían a súa caprichosa vontade para calquera cousa. O nome estaba ben posto, despois de todo.

Nestas cousas penso eu cando leo a invasión informativa acerca da outra Duquesa, a de Alba, auténtico icono da España aquela de touradas e peinetas, a vella España gandeira dos terratenientes e os mortos de fame. Xa vedes, eu pensando en vacas leiteiras coa testa abaixada e os cornos de repousa brazos para subir á casa, moi comodamente, desde os campós de Río Covo, eu pensando nunha corte de cinco vacas e tres, polo menos, duquesas.

O diálogo do cemiterio

O que vou contar pareceravos fóra de lugar e de tempo, como un produto alleo a vós, a nós, a todo o que nos parece o normal funcionamento das cousas. Será porque non nos paramos a pensar en como funcionan as cousas ata que nos vemos envoltos por elas e o seu insoportábel prosaísmo. Lede o que vén a continuación e xulgade.

O vello cemiterio da miña parroquia estaba cinguido por unha altísima muralla barriguda de pedra que corría o risco de esborrelar e deixar ao aire e en total confusión os restos que contiña. Fíxose unha campaña para recoller fondos e amañala e o cura mandou recado de que cada un recollese o que lle pertencía (ou ao que pertencía).

Da miña casa foron a miña avoa e a miña nai: estaba claro a quen lle ía tocar... un labor tipicamente muller. Armadas de sachos e sacos arrincaron para o cemiterio o sábado dunha mañá de outono. Había moitos anos que non se enterraba alí: unha pequena campa cunha roseira de pitiminí na cabeceira que unha vez ao ano, por tódolos santos, se cubría de xabre branco da praia. A terra estaba branda e o traballo pronto deu froito.

Os ósos empezaron a clarear entre a terra removida e, de novo, voltos á escuridade dos sacos. Unha, dúas, tres... catro caliveras. Como? Catro, si. Pois debía de haber tres. A ver. Das catro a miña avoa colleu unha entre as mans, mirouna e dixo decidida:
–Ai, esta pequeniña é a do meu pai!
Eran idénticas, en tamaño e forma, a que falaba, co pelo recollido nun moño, e a que nada podía dicir.
–Pois logo, a do avó Antón, a da tía, a do teu pai e...
–Quen sabe?
–Será do teu irmán, o que mataron no 36.
–Non, el está na dos laghoeiros, que non nosa non se podía enterrar; había pouco que morrera o avó.
–Daquela?
–Apaña para o saco que o levamos todo.

As caliveras entrechocáronse alegremente ás costas da miña nai ao xuntar outra vez os seus destinos. Os mortos falan como poden.

Too much gallego, querida Julia Otero

Alá polos anos setenta, cando meu pai tiña un carnet que aseguraba que se dedicaba ao espectáculo e a Deputación da Coruña lle pagaba unha nominiña en calidade de gaiteiro, alá, digo, cando Franco veraneaba en Meirás e o Ballet Gallego Rey de Viana saía na TVE en programas de varietés, preguntáronlle a un dos compañeiros do grupo, escollido como arquetipo de gaiteiro polo presentador, cal era o prato típico de Galicia que recomendaría aos televidentes de toda España.
–Hombre, pues... el pollo asado con patatas–dixo sen pestanexar.
O arco de gaiteiros mirouse entre si de esguello pero mantiveron perfectamente a compostura e os pompóns encarnados que coroaban as monteiras non se moveron do sitio.
–Pollo con patatas!!!!– berrou como sen dar creto a directora artística cando saían do plató– Pero hombre de Dios, como se le occurrió tal cosa? No pudo decir el lacón con grelos, el pulpo con cachelos, la emp... pollo con patatas!
–Si, señora, eu tamén pensei no lacón, pero pareceume moi bruto e non o dixen.

Corenta anos despois, algunhas concelleiras de cultura dalgunhas cidades galegas seguen engraxando os miolos co mesmo problema. Teremos amaño, querida Julia?

Lecer

Foto SW

Que o premio sexan longas tardes de verán de sol e vento nordés. Que se levante e refulíe nas follas do libro prendidas cos meus ollos. Que me leve aos páramos do Yorkshire e me faga visitar as tortuosas paixóns de personaxes de cerna dura e de néboa, condenados a repetir ciclos de amor e odio máis alá da vida ou da morte.

Oración xacobea

Santo da barba dourada
Santiago, meu patrón,
leva o códice ao seu sitio
por segredo de confesión.

O vintecinco é bo día
para a devolución:
nin políticos nin xuíz
pedirán explicación.

De noite, coa luz da lúa
ou guiándose cun fachón
pisadas moi velaíñas
movéndose baixo un faldón...

deben poñer o furtado
no seu propio almofadón,
logo, por carta lacrada,
pedir a todos perdón.

Botafumeiro imperioso
botaralles a beizón
ás pecadoras conciencias
libertas da desazón.

Vía nova

Foto SW

Non rematei a viaxe, nin moito menos, pero cheguei a unha cidade importante e vou descargar a equipaxe uns días. Aproveitarei para facer unha análise minuciosa e liberarme, unha vez máis, de todo o inútil que fun acumulando por tantísimas razóns que xa non teñen importancia.

Pendentes quedan aínda moitas cousas que seguirei buscando, vía nova adiante, en canto recupere o alento e alixeire as pesadas valixas de paisaxes, lembranzas e signos xa descifrados.

Só o necesario

Foto SW

Resume 400 folios nunha páxina. Saíuche páxina e media. Agora vólveo resumir en 200 palabras. Sobran 56. Ti verás de onde quitas, ti mellor ca ninguén.
De verdade levarías o móbil e as tarxetas de crédito ao deserto? É mellor que esquezas iso e collas a barra de labios e un espelliño, acórdate do que che digo. A encarnada, claro: a cor non pesa, pero levanta o ánimo.

Carta aberta ao conselleiro de educación

Señor Vázquez

Deixemos de lado, se lle parece, os formalismos para o rexistro de entrada dos organismos públicos. Non hai moita necesidade deles nun blog e, agora que me veu a inspiración, espero poder expoñer claramente sen moito requilorio o caso que me ten a cabeza ocupada. Si, é a que pode ver á miña dereita, a que utilizo para os asunto graves.

Vostede non deixa de sorprenderme pola impresionante fluidez coa que manexa os tempos e as formas para aplicar o poder a machamartelo. Xa o fixo con indubidábel destreza no caso do chamado –habilmente– decreto de plurilingüismo, ao final de curso, colléndonos a todos nos exames finais. O caso é que a semana pasada, cando saía da última clase da mañá, dei de fuciños cunha das súas últimas e fluídas decisións, aínda en forma de rumor vociferante: desprazar ensinanzas duns centros a outros, barallar ao alumnado afectado pola supresión da súa praza escolar entre aulas doutros centros que teñan algunha cadeira libre, desviar sibilinamente aos alumnos "excedentes" cara ao ensino concertado e deixar ao profesorado "sobrante" nese limbo agrupado nas categorías "profesor suprimido" e "profesor desprazado". Non se garante a praza no ensino público para o alumnado afectado que xa a tiña. Tampouco se garante un novo destino definitivo para o profesorado suprimido e desprazado.

É hora de aclarar que eu traballo nun deses centros afectados desde este mesmo curso, grazas ao acceso a unha praza que a propia consellería ofertou no concurso de traslados ordinario 2009-2010. Convén, tamén, dicir que en ningún momento durante este curso tiven a impresión de que sobrase: con dezaoito horas de clase en grupos do primeiro ciclo de ESO sen desdobres, con toda a diversidade imaxinábel (adaptacións curriculares, alumnado estranxeiro ou moi desfavorecido socialmente), podo asegurarlle que non me aburrín en absoluto e que, aínda así, cheguei ao final de curso en plena forma física, mental e, déixeme engadir, emocional, o cal non é menos importante. De feito, estaba trazando estes días cos meus compañeiros o plan para o próximo curso cando recibimos, como un mazazo, a nova ocorrencia da consellería.

Pensará vostede que son unha impertinente por chamar "nova ocorrencia" a unha decisión tan trascendental que vai afectar a tantas persoas (rapaces, familias, profesores...). Dígame, se non o é, que sentido ten ofertar prazas no concurso de traslados que van ser inmediatamente canceladas. Dígame, tamén, que sentido ten facer unha enorme inversión nun novo pavillón deportivo que ao ano seguinte xa non vai ser utilizado. Eu a esta política chámolle política de desbaldimento dos recursos públicos, tanto materiais como humanos, por moito que nas súas notas de prensa aparezan como medidas de aforro.

Cando o escoito a vostede falar de excelencia educativa penso na redución brutal de prazas no ensino público, na masificación das aulas, na imposibilidade dun tratamento adecuado da diversidade do alumnado, na precarización do traballo do profesorado con praza definitiva, que pasará a unha situación de interinidade –permanente?–, e pregúntome quen pode tragar tantos sapos dunha soa vez nun só discurso.

De todo este pesadelo só podo salvar a reacción inmediata e indignada do alumnado do centro onde traballo. Eles foron os únicos que se decataron de que iamos todos nun mesmo barco á deriva e manifestárono contundentemente. O profesorado, de novo, a velas vir, sorprendido, enganado por directores e inspectores –pola administración– nun confuso baile de cifras de vacantes e excluídos que nos fan perder o tempo para decatármonos, ao final, de que maneira vergonzosa estamos sendo tratados.

Tome nota, señor, porque estamos indignados.

Sufocos

Pintura de Susan Gofstein

Pero como ti, muller con nome e apelidos, te publicitas deste xeito? Como mostras pernas e brazos, pintalabios e sobrancellas sen depilar, como confesas ter gana de chorar de rabia, como, por, para que-que pouca lóxica, pouco dominio, pouca vergonza, ata os trapos de fregar mostras! Trapallada. Maneira de pensar confusa, atendendo a impulsos eléctricos: síndrome pre-menstrual, menstrual ou postmenstrual. Menopausia? É claro. Sentimento de culpa? Obviamente. Sufocada de tantas voces anónimas darredor. Derrotada por non poder xa representar o teu papel, bótate a un lado xa, muller, si, ti.

Pelouros

Foto SW

Todos se parecen, aínda que desiguais en tamaño, forma e porcentaxe dos minerais que os constitúen: son pelouros. O tempo foinos desgastando e facendo romos os seus ángulos, limando as múltiples irregularidades coas que foron cuspidos desde o fondo da terra. Levantan muros toscos e pouco cohesionados pero infinitamente pesados.
Se nun arrebato de audacia pretendedes superalos tede moito coidado, pode arrolar un –son moi inestábeis– e detrás dese virán os demais dispostos a sepultarvos. Coidadiño onde poñedes os pés e as mans cando procedades ao asalto e cando esteades xa do outro lado, só daquela, intentade desestabilizalos con todo o que teñades a man: abride unha fenda ben grande que os faga esborrallar de vez.

Carme, Carme Chacón

Así é como me gusta verte, Carme, unha nova Marianne dirixindo as tropas por terra, mar e aire, poñéndote diante deles co teu corpo proa, símbolo da socialdemocracia liberal dun país de carcundias. Quero esquecer a túa voz tremente do venres, as olleiras e a mirada perdida de onte e quixera tamén non ter oído nunca do teu mentor o seboso eloxio que celebraba o teu sacrificio polo ben del, do partido e, en definitiva, do Estado.

Teño hoxe a penosa certeza de que fuches, fomos enganadas, unha vez máis, Carme. Parecía que nos ían deixar entrar no seu xogo e aprendimos as regras, preparándonos para servir á causa; vestímonos ben e fomos ao salón de peiteado; entregámonos ilusionadas sen condicións, pero só faciamos falta para adornar a foto. A ambición, a independencia de criterio é duramente castigada nunha muller; a submisión e o sacrificio cotizan á alza. Onte a túa faciana sobrecolleunos, mater dolorosa. Deus pai diche que te fagas a un lado e non molestes moito agora que xa fixeron a icona.

Eu tamén teño gana de chorar de rabia.

Desazo

Foto SW

Nunca tanto me custou ir votar coma hoxe. Barallei seriamente todas as opcións: abstención, voto en branco, voto nulo, voto ignominioso, voto desilusionado... e todas as posibilidades me parecían que esa non era a cuestión. Votase ou non votase, votase o que votase a cuestión é o sistema. Si, si, si, un sistema que nos pide encarecidamente que votemos para logo amordazarnos: "entregádenos o poder que xa logo nós veremos o que facemos". O caso é que eles tampouco teñen nin idea do que van facer, non hai máis ca ler os programas, nunha boa parte dos casos actúan improvisando e noutra (peor aínda) baixo algún tipo de presión. Un non se debería fiar e ten que darlles practicamente carta branca, patente de corso para catro anos. Loitar contra unha decisión política que che pode cambiar a vida é un acto heroico, só ao alcance de xente con boa saúde, posibilidades económicas e contactos... políticos e xudiciais.
Non tedes a sensación de que estamos alimentando pacificamente unha caste de impresentábeis sen facernos demasiadas preguntas?

Pichas bravas

A vella e manoseada historia do señor poderoso (hai moitas maneiras de ser poderoso, algunhas verdadeiramente cutres) posto na picota por un escándalo sexual nunca pasa de moda.
De todos os casos célebres que saltaron aos medios ultimamente, por riba das evidentes diferencias, hai un punto en común: os implicados son uns pichas bravas.
Os pichas bravas non son, como se ten dito, "homes aos que lles gusten moito as mulleres". Non. Os pichas bravas son simplemente uns aproveitados moi pagados de si mesmos. E o que normalmente pasa é que os aproveitados máis cedo ou máis tarde acaban atopando alguén que lles toma perfectamente as medidas e, dun xeito ou doutro, toman a revancha. Xustiza poética: eu sempre admirei aos que se enfrontaban aos abusóns.

Non podo dicir que me sorprenda a historia do ex-candidato in pectore DSK e a camareira, como tampouco a inmediata sospeita de complot que se barallou, como fai eco Cabaret Voltaire. Sei tan pouco destas argalladas que todo me parece posíbel, mesmo vexo moi factíbel unha cousa e maila outra xuntas. A cousa promete un culebrón dos bos con análise de ADN nas persoas implicadas e nas súas roupas.
Aínda existirá aquel vestido de Mónica Lewinsky que nunca foi á lavandería? Non quero imaxinar a clase de flora e fauna que alimentaría todos estes anos.
Enfín, miñas queridas e meus queridos, é triste pensar que poden vir as revolucións que se queiran pero a estreita relación entre sexo e poder seguirá aí inalterábel.

Escoita, Michelle...

Ti sabes que agora ou nunca, non ía ser coma quen di "se ten barba San Antón e se non a Purísima Conceución" non, eu non podía permitirme desaproveitar esta ocasión para cuspirlles a todos á cara que para americano eu, eu, medio negro e medio branco. Eu que levo un nome oriental que fai que se confundan os xornalistas en quen a vítima e quen o vitimario desta vez. EU son o que elixistes e Eu son todos e cada un de vós desde que vos xurei aquel día frío, icluída ti, miña rula, de luvas e zapato verde da miña man por aquela avenida triunfal xeada.

Michelle, tan seguro como estaba e estou que había que facelo como e cando se fixo, e non podo esquecer aquelas imaxes tinguidas de sangue. O sangue é unha cousa pegañenta. É doce e salgada á vez, eu non me explico. Pesadamente líquido, o sangue convértese en tremelicantes callóns en poucos minutos, que cousa, fúndese nunha película irisiada coa pel das mans de quen ousa tocala. Non a cheguei a tocar e aínda así cheguei a ulila, a lambela. Aquel ollo derramado, Michelle, aquel ollo que eu non vin e que non me viu, dígoche que non son quen de sacalo da cabeza. Eu miraba a Hilaria nese momento. Confiaba en que ela ía manterse rexa. Procuraba na súa cara unha axuda para manterme alí e ser quen de mirar. De repente tamén ela se contraeu nunha arcada e tapou a boca. Logo dixo que tiña tos e que era alérxica. A verdade é que ela vomitou e eu pechei os ollos.

Como mostrarvos o que eu non quixen ver? Non somos salvaxes, non comemos as vísceras dos inimigos nin nos refregamos co seu sangue pegañento. Non é necesario. Somos civilizados e isto non foi máis que volver a poñer no sitio o que estaba desconxuntado, out of joint, Michelle, coma no Hamlet.

Xosé Carlos Caneiro caga rosas

Meterse con Xosé Carlos Caneiro vén sendo na bloguería galega tan tópico como foi en tempos facer leña de María Balteira mediante todos os artificios posíbeis da retórica medieval. Por agora funme safando, pero hoxe non o puiden evitar e apunteime á romería anticaneirista. Picade aí e xulgade se teño razóns.

Se habitualmente Caneiro na súa columna da Voz non se fai rogar con toda canta cursilada lle pasa pola cabeza, hoxe parece unha parodia de si mesmo. "Poema de amor" está escrito por un Caneiro hiperbólico, desatado, impúdico, empezando pola reserva inicial da dama ("Columna para enviar a (...) Miña lúa, miña flor, meu vento. ") e rematando por "Chove cando te vas. Pero, no regreso, ábrense todos os ceos para de par en par rir".

Sosteño que estamos diante dun malabarista de tópicos sobados que ve (será consciente?) como lle cae unha maza detrás da outra producindo algo semellante a un cataclismo. Se todas as inflamadas aseveracións son de pé de banco, e que lindas ensartadas nun colar!, o remate non pode ser máis explícito: "Quérote máis cada día que pasa. Por ti existo."

Estou absolutamente impresionada, podedesme crer. Vou facer unha tortilla de xeranios, chau!

Gran reserva de sonora poesía

As cousas acontecen, os poemas recítanse, os transeuntes pasan, os viños frouxos bébense no ano, pero ás veces as cousas quedan en suspenso, os poemas grávanse, os transeuntes deteñen o paso e os viños gárdanse e mímanse ata que chega o momento.

Das frescas adegas de Radio Fene xorde vinte e sete anos despois a voz de Pereiro recitando os seus poemas. Escoitade e non vos poñades mitolóxicos, que xa chega con el.


http://www.radiofusion.eu/manager.php?p=FichaNova&ID=10211

http://www.radiofusion.eu/manager.php?p=FichaNova&ID=10216

Realismo moderado

Foto, moderadamente realista, de Xebe d´Afrei

Moitas veces pasa, a min pásame demasiadas veces, que estou lendo un conto ou unha novela e danme ganas de coller ao narrador polas lapelas e berrarlle: "déixame pensar, maldito, ou pensas que son parva!!!".

O exceso de detalles sobrecarga a nave narrativa e desequilíbraa, pero o exceso de explicacións lévaa a un naufraxio seguro. O narrador debería abrir as portas do seu castelo só no momento preciso e permitir que os lectores sintan antes a imperiosa necesidade de saber que hai detrás delas, creen as súas imaxes, xoguen e fagan as súas apostas. Daquela si, daquela é o momento de deixarlles ver por unha fenda calquera imaxe equívoca, escoitar un son inclasificábel, manipulalos, na medida en que se deixen, de todas as formas posíbeis. Pero a maioría non teñen paciencia, sutileza nin moitas ganas de xogar, ai!, e, temerosos de que os lectores se desanimen e teñan que pensar, prefiren abouxarnos con ruído innecesario.

Realismo moderado. O concepto atopeino na páxina 12 da novela de J. M. Coetzee Elizabeth Costello:

"Suministra los detalles y deja que los significados emerjan por sí mismos. Un procedimiento del que fue pionero Daniel Defoe. Robinson Crusoe, náufrago en una playa, mira a su alrededor en busca de sus compañeros de barco. Pero no hay nadie. "Nunca los volví a ver, ni vi otro rastro de ellos –dice– que tres de sus sombreros, una gorra y dos zapatos desparejados". Dos zapatos desparejados. Al estar desparejados los zapatos dejan de ser calzado y se convierten en pruebas de la muerte, arrancados de los pies de los ahogados por los mares espumeantes y arrojados a la orilla. Nada de grandes palabras, nada de desesperación, simplemente sombreros, gorras y zapatos".

Coetzee, J.M., Elizabeth Costello, Ed. Mondadori

Olga Novo: poeta salvaxe

Olga Novo, espeluxada polo aire do mar, nunha foto de Xerais

Coñecín onte á poeta Olga Novo nun dos actos programados na Semana de Poesía Salvaxe de Ferrol. Malia a súa presencia delicada, as falas suaves, a total ausencia de afectación, adivíñase un lume interior moi difícil de disimular. Ah, claro, debe ser por iso!

Olga Novo recitando á entrada do Mercado da Magdalena esta mañá era unha rapsoda que nos conducía polas súas mitoloxías con voz profunda –nunca bronca, aínda que sabe ladrar– e o trafego do lugar quedaba por un intre suspendido. Eu sentino porque estaba alí seguíndolle o rastro: carriños da compra que se deteñen, mandís que se remangan, oídos que prestan atención. A voz de Olga misturada con verzas e xurelos.

Ceibar á poesía das gaiolas, que gran idea!

Toxo arnal

Foto Xebe d´Afrei

Meu toxiño arnal

Noto que a auga abondosa destes días inchou de zume verde as túas poutas afiadas. Mírote e imaxino o rápido proceso químico co que te alimentas. Probo a tocarte a advirto a tenrura que se foi apoderando de ti. Con todo, procuro que o roce sexa superficial e a caricia no se convirta en rabuñazo. Sei moi ben quen es ti, a estas alturas, e non quero levar un desengano.

Déixame que me recree na túa beleza: xenos tenros que nunhas semanas serán púas, verde luminoso que a seca e o vento nordés apagarán de contado, maíñas montesías que estarrican os dedos en todas as direccións.

Ai, toxiño, lembras cando nos coñecimos? Eu nunca chegara tan lonxe e a primeira vista parecíchesme un toxo coma os demais. Nin me preocupei demasiado en afastarme de ti. Pasei rozándote e dunha cruel dentellada lanzáchesme o primeiro aviso. Eras duro, eras poderoso e implacábel, trabaches na miña carne con saña e o meu sangue parecía compracerte. Aínda teño as marcas.

Agora xogo contigo. Aproveitando a debilidade primaveral dos teus novos gromos acércoche un dedo, presiono suavemente contra os máis recentes dos teus pinchos e divírtome comprobando que non poden ferirme, que dobran antes de poderen rachar a pel. Domestícote así, con estas caricias burlonas e fago plans para convidarte ao meu xardín, a un espazo rocalla onde lucirías ben cando entres en flor.

Que me dis?

Fin de etapa

Foto SW

Estou chegando, si, si, non hai perda xa: despois deses piñeiros queimados e deses outeiros medianos está a montaña á que me propuxen subir hai dous anos. Vexo o cume perfectamente debuxado nas cores da tardiña. Agárdame e eu vou.

Non podo evitar mirar polo espello retrovisor todo o camiño que deixei atrás, o pedregal do que partín –un autodespido e a perspectiva de dous anos no paro –os prados húmidos recachados de flores lilas e brancas e amarelas que atravesei –moitas lecturas, moito remexerme no asento, moitos parágrafos fallidos, moitas ideas sen forma. E vós comigo, vell@s coñecid@s amig@s deste blog, fostes apañando o resultado desta viaxe intelectual que acabou nuns cantos post e nunha tese.

E agora xa, véndome tan preto do obxectivo, superados todos os perigos, esquecidos os medos, sinto, como senten todos os viaxeiros despois de que se pon o sol, que o ritmo baixa e cómpre buscar un aconchego para a noite.

La vie en rose postnuclear

Foto SW

E por que non?
Sábelo moi ben, non te fagas a parva!

Mazá + Z, mazá + Z, mazá + zeta...

Mentres deixaba o último post-relato en standby estábase armando unha boa.
Mentres pensaba seriamente, no camiño de ida e volta á casa, como ía resolver eu, que nunca nunha tal me vin, o asunto da declaración policial da protagonista, estaban pasando cousas terríbeis.
Mentres me preguntaba se non sería mellor rematar o relato coa protagonista colgada no loureiro observando un cadáver que lle é totalmente indiferente, pero aínda así imponlle respecto e desexaría que non estivese alí, as cousas terríbeis complicábanse tremendamente.

Que traballiño nos custa recoñecer que, no mundo real, non hai marcha atrás.

O paseo

Foto Xebe d´Afrei

Era un carreiro case escondido á dereita da senda principal. Debía andar a modo cun pé despois do outro e tendo conta de non esbarrelar. O último temporal deitara algunas árbores que o aguantaban e deixara treitos no aire. Fose como for, pagaba moito a pena perderse por el e buscar acougo na soidade dos seus recunchos. Sobre todo aquela tarde.

A marea estaba subindo e choupaba docemente contra as penedas. Que delicia, alí colgada nun loureiro abstraída nos efectos do sol e as sombras da tardiña na auga da ría...

Un ruxe ruxe de pasos que se deteñen de repente, logo o bater alporizado doutros. Non ve ninguén, queda sen respiración e concéntrase nos sons que a rodean: a auga nas penedas, unha brisa nas follas resecas, a voz dun home maldicindo. É difícil baixar ao acantilado para agacharse desde onde está, pero máis difícil saír de alí sen facer ruído coas follas. Escoita os pasos apresurados e a respiración sen folgos. Maldita sexa! Foise meter no ollo dun furacán. O medo faina agachar como pode polo loureiro e disimularse nunha galla. Os pasos acércanse decididos: é un home e sóalle a súa cara. Busca. Volve para atrás. Parece nervoso. Para e senta mirando o mar. Pasan dez minutos, saca o móbil e fai unha chamada. Espera impaciente co teléfono pegado á orella. Algo se move máis adiante. El mete o teléfono no peto e bótase a correr. Á do loureiro dórmeselle unha perna, está a punto de saír en escena cando a serea dun coche no camiño principal a detén. O home queda petrificado moi cerca dela. Agora si que lle ve perfectamente a cara: é o que se pon á porta do supermercado polas mañás. Séntese pechar as portas do coche. O home mira a un lado e a outro e bótase ao acantilado. Esvara e despénase, o seu corpo queda tendido debaixo do loureiro.

A testemuña involuntaria está aterrorizada. Os gardas civís chegan e ela non é quen de dar un chío: ten os pés entalados, as mans case non as sente e o corpo tremelle sen poder controlalo. O tremor fai que un dos gardas levante os ollos. Axúdanlle a baixar e ela sinala o corpo. Case non sabe como dicir que hai alguén máis, que debería haber alguén agachado na fraga, alguén que estaba sendo perseguido, alguén que dera a alerta?

Non, a alerta deuna un home que estaba a pasear e presenciou unha forte discusión entre un home e unha muller, seguida dunha carreira. eles estaban patrullando cerca e foran rapidamente. Non era ela a muller? Que facía alí soa? Terá que declarar.

Tradución

Foto Xebe d´Afrei

Ás veces as metáforas aparécenche na soleira da porta dun xeito tan evidente que non hai maneira de desfacerse delas: as patiñas tesas, a plumaxe encetada, a fría levidade.

No capítulo de onte, Jean-Luc Picard e a súa tripulación non eran quen de entenderse cunha etnia humanoide que falaba en metáforas, "falaba por voltas", como se dicía antes. "Temos un programa no ordenador para traducir milleiros de linguas alieníxenas, pero non nos vale de nada", laiábase a conselleira Troi, "eles parecen falar en sentido figurado e, para entendelos, teriamos que sabelo todo acerca da súa historia, da súa literatura, das súas crenzas... semella unha tarefa imposíbel".

Ao capitán da nave alieníxena ocorréuselle poñer ao capitán Picard en contexto e, non esperabamos menos dun shakespeariano, reaccionou e entendeu. O máis fermoso do capítulo foi que, precisamente cando Jean-Luc se comunicaba fermosamente con metáforas co seu raptor-anfitrión, este tivo que morrer. Estaba no guión, pero fíxoo cun sorriso nos beizos.

O paporrubio morreu antes de que puidese traducir o seu fraseo musical de polas mañás.
Estaba a piques.

O silencio

Hoxe tivemos unha mañá dura: preitos sen resolver, chispas que prendían lume, berros, saídas airadas... De repente un xesto definitivo asolagou a penúltima clase en silencio.

Os "animadores" calaron desconcertados perante o baleiro inesperado. As cabezas xuntáronse de dúas en dúas e nun bisbeo contido resolvían os enigmas do texto. Só ela, que seguía debuxando unha gran cara de boneco con trazas de manga na libreta, levantou os ollos do papel, buscou os meus e preguntou moi comedida cal era a miña música preferida.

Sorrín, non ía sorrir!, diante dunha pregunta tan atinada e díxenlle moi intimamente:

–O silencio.

Pensando, pensando...

Tranquilos tod@s, non dei cabo de min (aínda)... Por fortuna empecei comendo as uñas, fixéronme mal e xa non seguín. Foron pasando os días e alimenteime deles –exclusivamente de días, prométoo– e axiña uns pensamentos foron presa dos seguintes, e dos que viñeron despois e, a continuación daqueles, outros e outros máis. Un mes pensando, podédesmo crer, e rematei o que traía entre mans, medio enterrada na bibliografía. Practicamente rematei, quero dicir, "practicamente" porque os traballos de pensar nunca se rematan con todas as letras.

Pero agora que o penso, que vos vou contar eu que non saibades xa? Pobre de min! E aínda que puidera facelo, como dixo Ela, sen "regras nin gramática de ningunha clase" habíavos de rinchar nos oídos. Empezando por aí... e seguindo por aquí.