O estilo lingüístico do Grupo PRISA (ou a lingua galega ben vale unha misa

En ¿Qué significa hablar? Economía de los intercambios lingüísticos Pierre Bourdieu analiza o papel da lingua como instrumento de dominación, en primeiro lugar en canto medio privilexiado para representar e interpretar a realidade, sempre de acordo coa interacción entre emisor e receptor e o mercado de valores simbólicos dominante:

Una parte de las determinaciones que constituyen la definición práctica del sentido, y no la menor, se produce en el discurso automáticamente y desde fuera. El origen del sentido objetivo que se engendra en la circulación lingüística hay que buscarlo en primer lugar en el valor distintivo resultante de la relación actuada por los locutores, consciente o inconscientemente, entre el producto lingüístico ofrecido por un locutor social caracterizado y los productos simultáneamente propuestos en un determinado espacio social. Sucede tambien que el producto lingúístico sólo se realiza completamente como mensaje cuando es tratado como tal, es decir cuando es descifrado. Asimismo, los esquemas de interpretación que los receptores ponen en práctica en su apropiación creadora del producto propuesto pueden estar más o menos alejados de los que han orientado la producción. A través de esos efectos, inevitables, el mercado contribuye a crear no sólo el valor simbólico sinó también el sentido del discurso. (Bourdieu, 1985:12)


En segundo lugar, en canto representación simbólica-identitaria das comunidades que as falan, a lingua pódese converter no expoñente máximo de dominación dun grupo humano sobre outro. Impoñendo a súa lingua (ou variedade lingüística) o grupo dominante estará lexitimando a dominación e con ela reservándose non só o dereito a representar, senón tamén a controlar o mercado de valores simbólicos.

Para que una forma de expresión entre otras (en el caso de bilingïísmo una lengua, un uso de la lengua en el caso de la sociedad dividida en clases) se imponga como la única legítima, es preciso que el mercado lingüístico se unifique y que los diferentes dialectos de clase (de clase, de religión o etnia) se midan en la práctica por el rasero de la lengua o según uso legítimo. La integración en la misma “comunidad lingüística”, que es un producto de la dominación política constantemente reproducida por instituciones capaces de imponer el reconocimiento universal de la lengua dominante, constituye la condición de la instauración de relaciones de dominación lingüística. (Bourdieu, 1985:12)

de Toro bravo a Toro amansado

Leo estupefacta as explicacións, desculpas, súplicas de Suso de Toro, o noso intelectual máis revoltoso, abrindo o último número de Tempos Novos. Por que está tan confundido Suso de Toro, el que sempre vai polo mundo moi cheo de razón, creando opinión, fustigando aos que manteñen a contraria e, nunha palabra, marcando estilo?
Suso de Toro converteuse nunha das estrelas da edición para Galicia de EL PAIS pero para iso tivo que adentrarse no seu laberinto persoal porque, segundo nos confesa, obrígano a escribir en castelán:
"O xornal antedito ten unhas normas claras e moi articuladas e que obrigan a escribir en castelán en todas as súas edicións, excepto nun suplemento cultural".
El intenta xustificar esa deserción como a única maneira (a máis doada, desde logo) de escapar á asfixiante censura do xornalismo patrio:
" se mantiña a norma de escribir en galego nun xornal iso supuña na realidade aceptar a censura, o silenciamento, pois non tiña onde facelo, e se quería chegar á opinión pública escribindo o que coido que debo escribir tería que facelo en castelán".
Enfín, a min non me convence. No mesmo escrito xustifica a censura lingüística de EL PAIS porque despois de todo o xornal é deles e teñen dereito a defender a súa idea de España (coa que Suso só coioncide en parte, seique), en cambio os xornais galegos que lle permiten escribir en galego en Galicia son inadmisíbeis porque non lle deixan escribir o que quere. Gustaríame que nos aclarase, aínda que sexa en castelán, de parte de quen en concreto sufriu esas censuras das que fala, e de paso comprobar se o novo patrón madrileño é tan liberal para permitirlle exhibir a súa facundia sen cortapisa ningunha.
Na miña opinión se falamos de censura tanto se estña a exercer nun caso coma noutro pero, se me permitides, aínda me parece máis inadmisíbel a de EL PAIS que censura unha lingua (xa non o que se poida dicir nela) e redúcea á triste consideración coros y danzas, coma nos tempos de Franco.
A ninguén se lle escapa a estas alturas a tremenda e negativa carga simbólica que ten para a normalización do idioma e para a normalidade cultural deste país noso que intelectuais que sempre utilizaron e defenderon a nosa lingua se poñan agora a contarnos cousas en castelán. Na edición de Madrid as súas palabras resultarían solemnes e poida que convincentes; na edición de Galicia, para ser lida por galegos, soa en falsete, a parodia de si mesmos.
A lingua é un dereito irrenunciable e hoxe, diante de Suso e todos os intelectuais colaboracionistas do colonialismo noxento de EL PAIS, quero reivindicar o espírito Máis Alá. Canto choveu desde aquela, e que pouco avanzamos perdidos cada un no seu laberinto!

Máis Alá!!

Queremos saber

Onte lin en Vieiros que o historiador Dionisio Pereira foi denunciado pola familia dun alcalde falanxista ao que as fontes orais dos superviventes do xenocidio inculpaban nos crimes impunes que se sucederon entre o golpe de estado de 1936 e a posguerra dos anos 40. Dionisio Pereira deberá acudir mañá 15 de febreiro a un acto de conciliación onde se lle esixirá que se retracte e indemnice á familia do alcalde falanxista.
Desde toda España Dionisio Pereira está recibindo mostras de solidariedade de persoas e colectivos sensibles á demanda da Memoria Historica e desde aquí quero adherirme totalmente a esta causa. "Todos somos Dionisio Pereira" lin hoxe nun comentario en Vieiros, si, os que queremos saber somos Dionisio Pereira.
A historia oficial e os poderes posfranquistas foron extraordinariamente xenerosos cos asasinos, maltratadores, violadores e ladróns. Tamén a igrexia. Todos miraron para outro lado, administraron os sacramentos correspondentes e pensaron que con iso abondaba. Os demais, os que quedaran, xa tiñan dabondo con sobrevivir.
Mais a historia ten outros xeitos de transmitirse, se non chega ás aulas ou aos parlamentos transmítese oralmente, de pais a fillos, de avós a netos, de tíos a sobriños, dos que conservan a memoria aos que queren saber. Eu pódovos contar o que pasou desde o 18 de xullo ao 5 de agosto (memoria histórica) na miña parroquia, case día a día, ou se preferides o bombardeo de Guernica visto desde o monte (esquecín o nome, ou se cadra o meu avó non o sabía, é o que ten este tipo de transmisión), as mulleres ás que lles cortaron o pelo, por roxas, ou o nome do garda civil que apaleou ao meu avó. Despois de todo sempre foi de dominio público. Os asasinos nunca se esconderon, andaban moi fonchos polo mundo, virís e deportivos, como narra Ferrín nos seus contos. Sempre tiveron nome e apelidos e sempre a seguridade da súa absoluta impunidade. Os que debían ter medo eran os outros, ou sexa nós.
Vai seguir sendo así?

Houellebecq et moi

Non é santo da minha devoción -diciame un amigo o outro día- mais penso que ten moito que dicir da sociedade contemporánea.
Eu debo confesar que tampouco é santo da miña devoción e que ademais estou convencida de que non di nada, absolutamente nada, novo e, o que é peor para un escritor, tampoco sabe como dicilo novidosamente.
O seu discurso, ben ramplón a nivel narrativo, é o mesmo discurso de macho egoísta e falócrata que está convencido de que a súa pirola é o centro do mundo. En calquera taberna atopamos machos solitarios bebidos e monotemáticos despregando o mesmo discurso.
Os seus protagonistas en 1ª persoa son sempre a mesma monótona voz, a do propio Houellebecq, tratando de disimular. As súas antagonistas, sempre mulleres, son un desdobre do propio Houellebecq para darlle sempre a razón a superHouellebecq (non hai interacción) un "si, neniño, si tes razón e aquí estou eu para darcha".
Na última que lin, e creo que xa me vou a plantar, Houellebecq é un cómico cáustico a quen a estupidez humana fai multimillonario. Coñece a unha muller guapísima, intelixentísima e no cume do seu éxito profesional, pero como tamén é cáustica déixao todo para vivir con Houellebecq dos seus millóns. É a muller perfecta se non fora porque está cerca dos 40 e a Houellebecq gústanlle as adolescentes. Ao cumprir os 40 esta muller marabillosa nota que xa non está á altura de Houellebecq porque as súas tetas xa van cedendo e, moi digna, déixao para que Houellebecq non se sacrifique e poida adicarse en corpo e alma ás rapaciñas. Ah! pero non é tan doado. As rapaciñas van basicamente ao seu e Houellebecq escandalízase de que estea perseguido o sexo con menores e que non se prostitúan con máis facilidade e a un prezo razoábel. Por fin consegue un bollycao que o volve tolo pero a súa pirola xa non é o que era e Houellebecq escandalízase de que a rapaza o poida deixar por outro máis rixo.
Todo isto salpicado por un apaixonante relato futurista de clons dos personaxes anteriores. É o toque "modelno" da novela e Houellebecq case queda calvo no intento, como se pode apreciar na foto.
Ben, a polémica está servida. Encantaríame que alguén me abrise os ollos sobre as virtudes que me escaparon e me quite o cabreo dos cartiños tan tirados en A posibilidade dunha illa (ED. Rinoceronte).